Αγιολογικά

Ο όσιος Νεόφυτος έζησε τον 12ο αιώνα. Γεννήθηκε στα Λεύκαρα της Κύπρου το 1134 και σε νεαρή ηλικία, παρά τη θέληση των γονέων του, ακολούθησε το μοναχικό βίο. Κατέφυγε κατ' αρχάς στη μονή του Αγίου Χρυσοστόμου, στο όρος Κουτσοβέντη, όπου ζήτησε να μείνει και να ασκητέψει. Μετά από πέντε χρόνια επισκέπτεται για προσκύνημα τους Αγίους Τόπους. Εκεί παρέμεινε για σύντομο χρονικό διάστημα και όταν επέστρεψε πάλι στην Κύπρο μόνασε στην μονή του Χρυσοστόμου. Ζήτησε από τον Ηγούμενο της μονής να γίνει ερημίτης, χωρίς όμως επιτυχία. Η άρνηση του Ηγουμένου οδηγεί τον Όσιο να εγκαταλείψει τη μονή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, για να πάει στο όρος Λάτρος της Μικράς Ασίας, που ήταν μεγάλο μοναστικό κέντρο. Γι αυτό τον σκοπό πήγε στην Πάφο με την ελπίδα να βρει πλοίο να τον μεταφέρει εκεί. Στο ναύσταθμο όμως της Πάφου συνελήφθη ως φυγάς και φυλακίσθηκε. Όταν, με την μεσιτεία ευσεβών ανθρώπων, αποφυλακίζεται την επομένη ημέρα αναζητά ερημητήριο στα ενδότερα της Μεγαλονήσου. Τον Σεπτέμβριο του 1159 επέλεξε να λαξεύσει την εγκλείστρα του στη Πάφο. Ο όσιος παρέμεινε κλεισμένος μέσα στην εγκλείστρα του επί σαράντα χρόνια. Εκεί μορφώθηκε κατά τη θεία και ανθρώπινη σοφία και μυήθηκε στα μυστικά της πνευματικής ασκήσεως. Η φήμη του διαδόθηκε ευρύτατα και πλήθος Χριστιανών συνέρρεε, για να λάβει την ευχή και την ευλογία του. Για να αποφύγει τον κόσμο ελάξευσε μέσα στα βράχια νέα εγκλείστρα και επικοινωνούσε με τον κόσμο μόνο κάθε Κυριακή. Σ' αυτήν την απόφαση συνετέλεσε και η χειροτονία του σε πρεσβύτερο, το 1170 από τον Επίσκοπο Πάφου Βασίλειο Κίνναμο. Η ύπαρξη πλέον μοναχών διευκόλυνε τον άγιο να εντείνει τον εγκλεισμό, καθόσον οι υποτακτικοί του θα ανελάμβαναν τις ποικίλες εξωτερικές εργασίες της μονής. Ο Όσιος κοιμήθηκε σε βαθύτατο γήρας στις 12 Απριλίου. Ο ίδιος ενταφιάστηκε στον τάφο που είχε ετοιμάσει ο ίδιος, σε ξύλινο φέρετρο το οποίο είχε κατασκευάσει όταν ζούσε.